1979’da yaşanan İran İslam Devrimi’nden beri rakip olan Suudi Arabistan ve İran, Orta Doğu’da tarihi bir anı gerçekleştirerek beraber Kızıldeniz’de ortak bir tatbikat düzenledi. Uzun zamandır düşmancıl tavırlara sahip olan fakat son yıllarda Çin arabulucuğu ile yaklaşan iki ülke, beraber Umman Denizi’nde deniz kuvvetleriyle birlikte tatbikatı tamamladı.
2016 yılında Suudi Arabistan’ın ülkede önde gelen bir Şii din adamını idam etmesi ve özellikle Suriye’de karşı tarafları desteklemesi ardından iki ülke, özellikle mezhep farklılıkları ve dini tutumları nedeniyle sık sık karşı karşıya geliyordu. Bu hamleye yönelik İran’da Suudi Arabistan’ın büyükelçiliği de ateşe verilmişti.
Buna karşın BRICS ülkesi olan iki ülkenin ilişkinlerinde 2023’ten itibaren büyük bir gelişme vardı.
6 ülke ortak tatbikat yapıldı
İran resmi haber ajansı ISNA’nın aktarımına göre, İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Şehram İrani, isteğin Suudi Arabistan’dan geldiğini açıkladı. Tatbikatta Rusya ve 6 farklı ülke de bulunmaktaydı.
Bu yumuşamanın henüz ne getireceği bilinmez iken, İran ve Suudi Arabistan arasında donmuş sorunlar olduğu biliniyor. Özellikle Suriye İç Savaşı ve Yemen İç Savaşı’nda farklı kutupları destekleyen ve Husiler ile direkt olarak savaşan Suudi Arabistanlılar’ın özellikle Hamas – İsrail savaşı başladıktan sonra çatışmaların azaldığı biliniyor.
İsrail – İran gerginliği devam ediyor
Buna karşın İran’a her an saldırmaya hazır İsrail’in 1 Ekim’deki füze saldırısına karşı cevabı beklenirken, 7 Ekim’de başlayan İsrail – Hamas çatışması öncesinde İsrail ile Suudi Arabistan’ın ilişkileri normalleşmeye çok yakın olduğu biliniyordu.
ABD tarafından da desteklenen ve Orta Doğu’da İran’a karşı siyasetin tamamen değişeceğini beklenen normalleşme, İsrail’in Gazze’deki katliamları ile rafa kaldırılmıştı.
